Miejska i Powiatowa
Biblioteka Publiczna

Akcja dzieje się w Kanadzie na Wyspie Księcia Edwarda w Avonlea, Carmody, Charlottetown oraz w Białych Piaskach. Fabuła rozgrywa się w latach 70. i na początku lat 80. XIX wieku (od czerwca 1877 do wakacji 1882).Główną bohaterką powieści jest Anna Shirley - obdarzona bujną wyobraźnią i szalenie gadatliwa 11-letnia rudowłosa dziewczynka z sierocińca, która zostaje przygarnięta przez mieszkające na Zielonym Wzgórzu niezamężne rodzeństwo Cuthbertów - Mateusza i Marylę. Cuthbertowie zamierzali zaadoptować chłopca, by mógł pomagać Mateuszowi w gospodarstwie, ale na skutek pomyłki zamiast chłopca zostaje wysłana do nich dziewczynka. Maryla zamierza odesłać ją z powrotem do sierocińca albo oddać pod opiekę innej rodzinie. Przejęta wzruszającą i smutną historią jej życia Maryla postanawia zatrzymać Anię, ku radości Mateusza, który, choć nieśmiały wobec płci przeciwnej, zapałał sympatią do gadatliwego dziecka.Akcja książki toczy się przez pierwsze pięć lat pobytu Ani w Avonlea. Przez ten czas Ania poznaje wiele nowych osób. Jej serdeczną przyjaciółką i bratnią duszą zostaje jej rówieśnica, mieszkająca nieopodal Diana Barry. Na początku roku szkolnego Ania poznaje ubóstwianego przez wszystkie dziewczęta Gilberta Blythe, który, nazywając ją dla żartu "marchewką", skazuje się tym samym na jej niechęć. Ania mimo przeprosin ze strony Gilberta jest uparta i przez wiele lat traktuje go z dystansem jako największego wroga.W czasie nauki w szkole w Avonlea Ania przeżywa wiele przygód. Chcąc pozbyć się znienawidzonych rudych warkoczy kupuje od wędrownego kupca farbę do włosów. W efekcie farbowania Ania otrzymała zielone włosy zamiast obiecanych kruczoczarnych. Przez roztargnienie piecze ciasto z kroplami walerianowymi zamiast wanilii. Jest jedną z najlepszych uczennic, rywalizując o palmę pierwszeństwa z Gilbertem. Razem z innymi koleżankami ze szkoły, m.in. Ruby Gillis, Dianą Barry, Józią Pye i Janką Andrews, Ania zakłada Klub Powieściowy. Dziewczynka cieszy się sympatią kolegów i koleżanek. O jej względy ubiegają się dwaj chłopcy - Gilbert Blythe i Karol Sloane. Jedyną osobą, która nie przepada za Anią, jest złośliwa Józia Pye. Z jej powodu (a także z powodu swojej wybujałej wyobraźni i oślego uporu) Ania często wpada w różne tarapaty.Również starsi (dorośli) bardzo lubią Anię. Surowa Maryla szybko łagodnieje przy tym rozgadanym i pełnym miłości dziecku. Po pierwszym niefortunnym spotkaniu i kłótni z panią Małgorzatą Linde, przyjaciółką Maryli, Ania zaprzyjaźnia się z tą największą plotkarką z Avonlea. Jej pokrewnymi duszami stają się także pani Allan, żona nowego pastora, bogata ciotka Diany - stara panna Józefina Barry, a także panna Muriel Stacy, nowa nauczycielka w Avonlea. Panna Stacy zachęca Anię do dalszej nauki w seminarium nauczycielskim w Charlottetown. Ania zdaje egzaminy razem z kilkorgiem innych uczniów z Avonlea, m.in. zakochanym w niej Gilbertem. Po intensywnym roku nauki zdobywa dyplom nauczycielski i stypendium mogące sfinansować jej studia na uniwersytecie w Redmond.W wieku 16 lat Ania wraca do domu z seminarium. Niestety, niedługo po jej powrocie, w czasie wakacji umiera Mateusz, co jest dla Ani wielkim ciosem. Nie chcąc zostawiać Maryli samej, Ania rezygnuje z podjęcia studiów w odległym Redmond. Postanawia zostać nauczycielką w rodzinnym Avonlea. Umożliwia jej to Gilbert, który rezygnuje z zajętej wcześniej posady nauczyciela w szkole, co staje się pretekstem do pogodzenia się z nim.

Gdy Maryla i Mateusz Cuthbertowie decydują się przygarnąć chłopca z sierocińca, nie mają pojęcia, że od tej pory ich życie wypełnią niespodzianki. Zaczyna się od tego, że na Zielone Wzgórze w Avonlea przybywa nie chłopiec, lecz jedenastoletnia rudowłosa dziewczynka. Ania to osóbka o nieprzeciętnym temperamencie i wybujałej fantazji. Jej obecność wywróci życie mieszkańców Avonlea do góry nogami, a Zielone Wzgórze nigdy nie będzie takie jak dawniej.